»1918-1945-2018: lekcje dla Europy? Refleksje z Trójkąta Weimarskiego na temat przyszłości integracji europejskiej« (Berlin)

14 czerwca 2018 roku Fundacja Genshagen zorganizowała we współpacy z Niemieckim Instytutem Kultury Polskiej i Polsko-Niemiecką Fundacją na rzecz Nauki w berlińskim Przedstawicielstwie Kraju Związkowego Brandenburgia otwartą konferencję pod nazwą "1918-1945-2018: lekcje dla Europy? Refleksje z Trójkąta Weimarskiego na temat przyszłości integracji europejskiej". Wtedy to Janusz Reiter, były polski ambasador w Niemczech i w USA, apelował o większe zaangażowanie dla Europy.

"1918-1945-2018: lekcje dla Europy? Refleksje z Trójkąta Weimarskiego na temat przyszłości integracji europejskiej" (Berlin) Fundacja Genshagen wykorzystała setną rocznicę zakończenia pierwszej wojny światowej jako okazję do tego, aby 14 czerwca 2018 roku w berlińskim Przedstawicielstwie Kraju Związkowego Brandenburgia w ramach krajów Trójkąta Weimarskiego otworzyć dyskusję na temat nauki płynącej z historii Europy XX wieku dla kształtowania przyszłości Europy.

Podczas otwartego spotkania z udziałem ponad 140 uczestników Janusz Reiter, były polski ambasador w Niemczech i w USA, przedstawił obszerny rys historyczny od przywrócenia Polski jako suwerennego państwa narodowego w 1918 roku przez napaść niemiecką na Polskę w 1939 roku i dominację sowiecką podczas zimnej wojny aż do pokojowej rewolucji w Europie w 1989 roku i wstąpienia Polski do UE w 2004 roku.

Spoglądając na aktualne kryzysy projektu europejskiego, podkreślił znaczenie współpracy i integracji w Europie jako gwarancie bezpieczeństwa dla europejskich narodów i ich obywateli. Wywodził następnie, że właśnie w obliczu różnorodnych aktualnych niepewności należy dokładnie przeanalizować naukę płynącą z historii. Ta pokazała bowiem, że logika egoizmów nacjonalistycznych i konfrontacji przynosi jedynie samych przegranych. Zjednoczenie Europy jest "triumfem rozsądku politycznego nad fatalizmem geografii i historii". Musi być kontynuowane z większą polityczną determinacją.

W następującej potem dyskusji francuski profesor politologii Dominique Reynié wykazywał, że fala autorytarnego populizmu dosięgła obecnie całą Europę, a nawet cały zachodni świat. Stwierdził, że francuskie "nie" jako reakcja na europejski Traktat ustanawiający Konstytucję dla Europy w 2005 roku to początek obecnego okresu kryzysu europejskiego. Aby skutecznie stawić czoła kryzysom, Europa potrzebuje silnych wspólnych instytucji.

Marieluise Beck, wieloletnia poseł do niemieckiego Bundestagu z ramienia Bündnis90/Die Grünen i obecna dyrektor Centrum Liberalnej Moderny, wskazała na to, że liberalna demokracja jako taka jest zagrożona. Za wielopostaciowymi fenomenami kryzysowymi kryje się przede wszystkim prawdziwy kryzys zaufania między obywatelami a ich instytucjami i elitami. Kryzys ten nie tylko wystawia na ciężką próbę trwałość więzi między narodami Europy, ale zagraża przede wszystkim trwałości demokracji wewnątrz państw europejskich. Kto chce skutecznie zaradzić kryzysowi integracji europejskiej, musi przede wszystkim uratować model liberalnej demokracji.

Partnerzy: Niemiecki Instytut Kultury Polskiej i Polsko-Niemiecka Fundacja na rzecz Nauki